GÖRDÜKLERİM DUYDUKLARIM

Huzur KORKMAZ TOPAL

Yaşam Koçu

huzur06peri@gmail.com

Alışveriş sonrası atın hasta olduğunu fark ederek onu sahibine geri vermek ister. Fakat geri almayacağını da düşünerek önce kadıya gitmeyi uygun görür, işi resmi yollardan halletmenin çok daha uygun olacağını düşünmektedir. Fakat kadı o gün yerinde yoktur ve mahkeme de zorunlu olarak ertesi güne kalır. 

Hasta at o gece ölür ve adam ne yapacağını bilemez bir halde, kadıya olanı biteni ayrıntısıyla anlatır, ne yapması gerektiğini sorar. Kadı ise hiç düşünmeden “zararını ben ödeyeceğim “der. Adam, “Kadı Bey sizin bu konuyla hiçbir alakanız yok, neden siz ödeyeceksiniz ki?” diye sorar. Kadı “Evet, haklısın. Benim bu meseleyle bir alakam yok lakin, dün sen geldiğinde ben makamımda olsaydım atı geri verdirirdim. Sen de paranı geri alabilirdin. At da senin elinde değil sahibinin elinde ölürdü. Şimdi buna ihtimal yok. Senin zarara uğramana benim makamımda olmamam neden oldu. Şimdi senin zararını ben ödemeliyim.” diyerek adama zararını ödedi. 

Çok severek dinlediğim ve kendimi sık sık ölçüp tartmama neden olan bir hikayedir bu. Gerçek bir olay mı yoksa rivayet mi bilemiyorum fakat şunu çok iyi biliyorum, ahlâk varsa adalet var demektir. 

Adalet ve ahlâk bir toplumun düzenini, insanların davranışlarını belirleyen iki temel kavramdır. 

Bu iki kavramı birbirinden ayrı düşünemeyiz. Bu kavramlar birbirlerini destekler ve birbirlerine anlam kazandırır. Ahlâk olmadan adaletin körleşir, adaletsizlik de ahlâksızlığı besler diyebiliriz. Ahlâk özgürlük, sorumluluk, vicdan, merhamet, disiplin ve düzen gerektirir. Ahlâklı olmak için önce özgür olunmalı sonra da sorumluluk almayı bilerek kararlılıkla bu sorumluluklar yerine getirilmelidir.

Toplumsal olarak ahlâk noktasında sorun yaşamaktayız. Tepki koyup, yanlışa, kötüye, ahlâksızlığa karşı birlikte hareket etmek ahlâkın temel konusudur. Dolayısıyla adalet ahlâkın görünür halidir.

Adil ve ahlâklı davranış sergileyebilmek için çevremize duyarlı davranmalıyız. ‘Ben’ modundan çıkarak ‘biz’ moduna geçmeliyiz. Bencillik yapmadan toplum için doğru olduğu kanıtlanmış her türlü davranışın yanında olurken, yanlış davrananların karşılarında sağlam durmalıyız. Ahlâk adaletin temelidir.  Ahlâk olmadan adaletin körleşmesi kaçınılmaz olduğu kadar, adalet olmadan da ahlâk zayıflar. 

Ahlâk, haksızlığın karşısında durarak savunucu olabilmektir.

Ahlâk, kendi çocuğunun yaptığı hataları örtmemektir.

Ahlâk, çıkarları doğrultusunda hareket etmemektir.

Ahlâk, haksız kazanç elde etmemektir.

Ahlâk, kalp kırmamak ve yardımlaşmaktır.

Ahlâk, kimsenin sırtına basmadan yürümektir.

Ahlâk, menfaatini düşünmemektir.

Ahlâk, görmezden gelmemektir.

Ahlâk, tepeden değil, ter dökerek başarıya ulaşmaktır.

Ahlâk, eleme de sevince de ortak olabilmektir.

Ahlâk, paylaşmak, korumak ve kollamak, katkı sağlamak ve mutlu edebilmektir.

Kısaca ahlâk insan olabilmektir.

Sevgi, saygı ve nezaketle kalın.